R.E. te Gratie
Frits Slicht
In het Oosterpark, naast het Koloniaal Instituut, zijn de werkplaatsen van het Amsterdamsch Genootschap voor Werkverschaffing aan Onvolwaardigen (AGWO) gevestigd. Er worden hier vele activiteiten verricht, bijvoorbeeld:
citaat
- Een kranig constructeur van de Fokkerfabrieken, die wegens TBC niet langer in een groot bedrijf kon werken, leert hier zijn lotgenoten de kunst en soms het kunstzinnige van de houtbewerking.
- Meubelmakers, die te zwak van lichaam waren om in de fabriek te blijven arbeiden of een hand of een vinger missen door een ongeval, zoomede anderen, o.a. een kantoorbediende zonder linkerhand, tooveren uit oude kasten of van ouderwetsche onooglijke tafels de fraaiste theekastjes.
- Onvolwaardige arbeidskrachten hebben zelfs geleerd met allerlei electrisch aangedreven machines om te gaan, alsof zij weer gewone vakmenschen zijn geworden.
- Het geeft grote voldoening, hoewel enigszins aandoenlijk, te zien hoe een flinke arbeider nu hij een zijner armen mist, in staat geworden is door oefening allerlei leuk kinderspeelgoed te maken.
In januari 1929 werken er in de werkplaatsen al twintig mensen samen. Er werken zowel ‘geestelijk onvolwaardigen’, ‘lichamelijk getroffenen’ als anderen die zwak van gestel zijn, waarvoor arbeid op de gewone wijze verboden is. De werkplaatsen zijn luchtig en ook niet ongezellig ingericht. De arbeidstijd is zes uren per dag. Rusten gebeurt in de heerlijke frisse omgeving van het Oosterpark.
De AGWO is in staat om allerlei activiteiten te verrichten. Voorbeelden van activiteiten zijn; smeedwerk, houtbewerking, stoelen matten, metselwerk, bankwerk maar ook de bouw van radioapparaten. Daarnaast kan de AGWO zorgen voor machineschrijvers, stenografen, letterzetters en tuinlieden. Voor elke opdracht heeft de AGWO wel een arbeider.
citaat
“In overleg met de Arbeidsbeurs worden, naarmate er meer werk is, onvolwaardigen aan het werk gezet. Hoe meer opdrachten en aanvragen er komen, hoe meer stumpers er geholpen kunnen worden.”
bron:
De Telegraaf, 29 juni 1929. In het ‘Archief van de Sociale Raad en rechtsvoorgangers’. Gemeentearchief Amsterdam.